Aktualności
Pismo GIS do związków związanych z hodowlą norek Kliknij
Futro nie powinno być tylko produktem ekskluzywnym, widocznym na wybiegach, w modowych czasopismach czy luksusowych butikach. Z takiego założenia wyszło kilku duńskich przedsiębiorców. Otworzyli sklep internetowy, sprzedający tylko wyroby futrzarskie, dostępne na każdą kieszeń.
W listopadzie i grudniu w dużych europejskich wydaniach czasopism poświęconych modzie pojawiły się reklamy zachęcające do noszenia naturalnych futer. Kampania koordynowana przez Międzynarodową Federację Futrzarską (IFF) była prowadzona jednocześnie w Austrii, Belgii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Niemczech, Holandii, Islandii, Polsce, Hiszpanii, Słowenii, Szwecji, Szwajcarii, Węgrzech, Włoszech i Wielkiej Brytanii.
Dostępne jest już uzasadnienie werdyktu sądu w Holandii w sprawie odrzucenia ustawy wprowadzającej zakaz hodowli norek od 2024 roku. 21maja br. Sąd pierwszej instancji uznał, że planowany zakaz jest niezgodny z prawem wyższej rangi, obowiązującym w Holandii.
W uzasadnieniu wyroku Sąd podał, że Ustawa o zakazie hodowli norek jest sprzeczna z Artykułem 1 Konwencji Praw Człowieka i Wolności Podstawowych, mówiącym o ochronie własności. Ustawa nie daje prawa hodowcom do odszkodowań pieniężnych, ustanawiając zamiast tego 12-letni okres przejściowy. Tyle czasu mają właściciele ferm na ich zamknięcie. Nie mają jednak prawa ich sprzedać ani zwiększać hodowli, a ferma może zmienić właściciela tylko w przypadku jego przejścia na emeryturę, utraty zdrowia lub jeśli ferma jest częścią majątku, który np. musi być podzielony między spadkobierców. Sąd uznał te regulacje za wyjątkowo uciążliwe ograniczenie prawa własności. Właściciele w okresie przejściowym mogą mieć np. trudności z uzyskaniem kredytu na wymianę sprzętów na fermie.
Artykuł 1 Konwencji Praw Człowieka stanowi:
Każda osoba fizyczna i prawna ma prawo do poszanowania swego mienia. Nikt nie może być pozbawiony swojej własności, chyba że w interesie publicznym i na warunkach przewidzianych przez ustawę oraz zgodnie z ogólnymi zasadami prawa międzynarodowego. Powyższe postanowienia nie będą jednak w żaden sposób naruszać prawa państwa do stosowania takich ustaw, jakie uzna za konieczne do uregulowania sposobu korzystania z własności zgodnie z interesem powszechnym lub w celu zabezpieczenia uiszczania podatków bądź innych należności lub kar pieniężnych.
Stroną pozwaną w sprawie było Królestwo Niderlandów, reprezentowane przez Ministerstwo Gospodarki. Był to pozew zbiorowy. Jednym z powodów był Holenderski Związek Hodowców Zwierząt Futerkowych. Do połowy czerwca państwo holenderskie ma czas na wniesienie apelacji od wyroku. Kolejnego rozstrzygnięcia można spodziewać się w ciągu 12-18 miesięcy. Jeśli Sąd Najwyższy podtrzyma obecne orzeczenie, ustawa trafi do kosza. Przeciwnicy ferm – o ile podejmą kolejną walkę o ich zamknięcie – będą musieli zacząć cały proces legislacyjny od nowa. Kolejną sprawą będzie znalezienie pieniędzy w budżecie na wypłatę odszkodowań. Odbyłoby się to kosztem innych wydatków lub podniesienia podatków. Na to jednak musieliby się znaleźć odważni politycy. Przeciwne wprowadzeniu zakazu hodowli norek są dwie duże partie holenderskie: chadecka CDA i Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji – VVD.
Sąd w Hadze uchylił zakaz hodowli norek, jaki miał obowiązywać w tym kraju od 2024 roku.
W uzasadnieniu sędziowie podali, powołując się na Europejską Konwencję Praw Człowieka, że nowe prawo nie określało wystarczająco dokładnie zasad udzielania odszkodowań hodowcom, którzy musieliby zlikwidować fermy przez odgórną decyzję parlamentu.
Hodowcy określają wyrok sądu jako „historyczny”. Wprowadzenie zakazu hodowli norek doprowadziłoby do likwidacji prężnego sektora rolnictwa, przynoszącego budżetowi państwa duże przychody z tytułu eksportu. Naukowcy z Uniwersytetu w Wageningen oceniają, że branża ta jest warta ok. 650 mln euro. W Holandii istnieje dziś ok. 160 ferm norek, produkujących rocznie ok. 5 mln skór. Branża zatrudnia 1,4 tys. osób. Liczby te plasują Holandię w dziedzinie hodowli norek w ścisłej światowej czołówce.
Batalia o fermy zwierząt futerkowych trwa w tym kraju od lat. W 2009 roku niższa izba parlamentu uchwaliła zakaz hodowli norek. Pod koniec 2012 roku holenderski senat podtrzymał tę decyzję.
Wyrok sądu nie jest prawomocny. Wiceminister gospodarki Sharon Dijksma zapowiedziała już apelację. Centrowo-liberalna partia D66 wezwała rząd do rozważenia tego zamiaru.
